Viết theo lời kể của Ông Nguyễn Quang Thái-Hậu duệ đời thứ Bày của Quận công Nguyễn Văn Thành
Ngày 05/11/2015 qua địa chỉ hòm thư trên website: http://www.honguyenquancong .com tôi nhận được thư của Ông Nguyễn Quang Thái trú quán tại phường Ô Chợ Dừa, quận Đống Đa – Hà Nội. Qua thư biết Ông Thái là hậu duệ đời thứ bảy của Đức Quận công Nguyễn Văn Thành tôi rất mừng vì mục đích xây dựng trang web dòng họ bước đầu có hiệu quả. Biết Ông Nguyễn Quang Thái mới nằm viện tôi đã đến nhà thăm ông. Qua câu chuyện trao đổi tôi được biết Cụ Nguyễn Văn Hằng (có thể đã đổi tên) là con của Phò mã Nguyễn Văn Thuyên di cư ra tỉnh Hưng Yên vào khoảng năm 1835. Như vậy các cụ họ Nguyễn chi họ Hưng Yên và Nam Định - Thái Bình cùng một gốc do Phò mã Nguyễn Văn Thuyên và Công chúa (con vua Gia Long) sinh ra. Để tìm hiểu rõ hơn về lịch sử Chi họ Nguyễn Hưng Yên chúng tôi sẽ có bài đăng tiếp theo. Nhân buổi gặp mặt, Ông Thái rất xúc động, ông chuyển cho tôi bản sơ đồ phả hệ Chi họ Nguyễn Hưng Yên và một bài thơ của Cụ năm đời Nguyễn Văn Hằng để lại. Bài thơ viết bằng chữ hán, ông Thái đã nhờ bạn dịch nghĩa và phổ thơ lấy tên là “Hồi tưởng” Tôi xin đăng bài thơ đã dịch:
HỒI TƯỞNG
Nguyễn Văn Hằng, con trai Phò mã Nguyễn Văn Thuyên
cháu nội Quận công Nguyễn Văn Thành
“Cựu khứ kinh sư khởi mộ sầu - Cảm thương đông vũ hoài cô lâu
Thống tâm ai oán cố hương biệt – Ly cách Cố đô bái lệ châu”
*************
Nhớ buổi đông tàn gió biệt ly
Nặng lòng cất bước xa kinh kỳ
Bóng đêm ảm đạm trùm dinh lạnh
Rời bỏ quê hương lủi thủi đi...
Canh một lặng im trống vọng lầu
Mẹ hiền thao thức suốt canh thâu
Sông Hương nước chảy tràn dòng lệ
Linh mụ chuông buông dậy khối sầu
Trầm lắng đêm đông một mảnh tình
Thế thời gặp phải khúc điêu linh
Quay đầu nhìn lại cơ ngơi cũ
Nghèn nghẹn trong tim trái rượu sầu
Đồng vọng xa đưa rộn tiếng gà
Lần hồi tách khỏi bến Đông Ba
Nhìn lên núi Ngự mưa che bóng
Ngó lại Nam Giao mắt lệ nhòa
Chua chát lao đao đến nỗi này
Trông vào Đại Nội khói mây bay
Yên Ba leo lét đò tìm bến
Chở khẳm biệt ly một chuyến đầy
Tay dắt vợ hiền, cõng con thơ
Có ai đưa tiễn để mong chờ
Hoàng thành tầm tã mưa giăng mắc
Tứ phía mịt mùng tiếng gió đưa
Lâu lắm con chưa được trở về
Từ ngày cách biệt bước ly quê
Bắc Hà lận đận con đau lắm
Sương gió nơi đây cũng bộn bề
Mây nước muôn trùng cách núi sông
Bao nhiêu sông núi bấy nhiêu lòng
Rừng già mây khói ngăn tầm vọng
Con vẫn chưa về sầu gió đông
Thầm nghĩ ! mẹ buồn biết hỏi ai
Con đi biền biệt tháng năm dài
Tết về mong ngóng theo trường đoạn
Chuốc chén rượu sầu chẳng có ai
Nuốt cạn ly châu không một lời
Rượu tàn hồn lụy vẫn chơi vơi
Mắt nhìn thăm thẳm về phương ngoại
Có một cánh chim lạc cuối trời
Dịch nghĩa: Nguyễn Quýnh (Ninh Hiệp – Gia Lâm); Viết lại thành thơ: Quang Toản